مشروح مباحث مطرح شده در مصاحبه جناب آقای مهندس نیکبخت با جناب آقای مهندس ذبیح زاده
به گزارش دبیرخانه ششمین همایش ساخت داخل، مصاحبه جناب آقای مهندس نبکبخت با دکتر ذبیح زاده روز دوشنبه 22 دی ماه برگزار شد.
مشروح مباحث مطرح شده در این مصاحبه به شرح زیر میباشد:
در ابتدا مهندس نیکبخت گفت:
افتخاری شد که در خدمت شما باشیم در ادامه برنامه های همایش ساخت داخل، موانع و راهکار هایی که در بحث ساخت داخل، صنعت و صنعت نیروگاه وجود دارد را بررسی کنیم. لطفا یک معرفی داشته باشید از این دفتر و مجموعه ای که شما مدیریت آن را برعهده دارید.
دکتر ذبیح زاده در پاسخ گفت:
بحث ساخت داخل از جنبه های مختلف اهمیت دارد و در تولید پراکنده چه از لحاظ حرارتی و چه از لحاظ تجدید پذیر فرصت های زیادی برای توسعه وجود دارد. در تولید پراکنده و انرژی های نو، شرکت توانیر ماموریتش تسهیل فضای کسب و کار نیروگاه های مقیاس کوچک حرارتی است. از این جنبه شرکت های برق منطقه ای که 16 شرکت هستند وظیفه عقد قرارداد با متقاضیانی را دارند که می خواهند در این حوزه وارد شوند و نیروگاه بسازند البته قبل از این کار باید مجوز احداث را دریافت کرده باشند. شرکت توانیر به عنوان شرکت مادر تخصصی وظیفه نظارت بر عملکرد و پیگیری مسائل مرتبط با این نیروگاه ها مانند سوخت و محیط زیست و فرایند های صنعتی و... را بر عهده دارد.
در ادامه دبیر ششمین همایش ساخت داخل این سوال را مطرح کرد:
در حال حاضر ظرفیت نصب شده دی جی ها و تولید پراکنده در کشور چند مگاوات است؟
دکتر ذبیح زاده در پاسخ گفت:
بیش از 1700 مگاوات ، که تقریبا 240 نیروگاه هستند. تقریبا 1500 مگاوات هم قرارداد داریم که نیروگاه ها در دوره احداث قرار دارند با درصد پیشرفت های مختلف و حدود 2500 مگاوات هم که تایید شده است، آمادگی داریم که شرکت ها مجوز های لازم برای احداث نیروگاه ها را دریافت کنند.
مهندس نیکبخت در ادامه این سوال را مطرح کرد:
در مورد آخرین وضعیت نرخ های خرید و قرارداد های تضمینی که وجود دارد، لطفا توضیح بفرمایید.
مجری طرح های پراکنده و انرژی های نو شرکت توانیر، در پاسخ گفت:
ما از طریق دو تیپ قرار داد، برق نیروگاه مقیاس کوچک را خریداری میکنیم و عمده قرارداد های ما تضمینی هستند که قرارداد های 10 ساله هستند که 5 سال آن به صورت تضمینی است. این نیروگاه ها نرخ خریدشان یک نرخ پایه داردکه براساس سال قرارداد که منعقد میشود و بر اساس فرمول تعدیلی که شورای اقتصاد تعیین کرده است نرخشان شامل تعدیل میشود که براساس شاخص نرخ ارز و براساس شاخص cpi تعدیل میشود و نرخ هایی را بر این اساس به شرکت ها اعلام می کنیم و صورت حساب ها بر آن اساس صادر میشود.
مهندس نیکبخت در ادامه گفت:
آخرین اطلاعات نرخ ها در سامانه توانیر وجود دارد یا باید استعلام گرفته شود؟
دکتر ذبیح زاده در پاسخ گفت:
شرکت ها میبایست از طرف قراردادشان که شرکت برق منطقه ای است از این نرخ ها اطلاع پیدا کنند که به طور تقریبی 6 تا 7 برابر نرخ متوسط بازار عمده فروشی برق است. تیپ دیگر قرارداد ها، قرارداد بر اساس شیوه نامه ای است که مصوب هیئت تنظیم بازار برق ایران است که در سال جاری، مصوبه 329 هیئت تنظیم است که در این مصوبه نرخ خرید این نیروگاه ها که عملا غیر تضمینی هستند یعنی بعد از 5 سال تضمینی در ماه های گرم سال 185 تومان به طور متوسط است و در ماه های دیگر سال 53 تومان به ازای هر کیلووات ساعت است. این نرخ در طول سال 30 درصد از متوسط بازار عمده فروشی برق بیشتر است.
مهندس نیکبخت، سوال بعدی را این گونه مطرح کرد:
توضیحی در ارتباط با انرژی های نو بفرمایید.
دکتر ذبیح زاده در پاسخ گفت:
موضوعات مطرح در انرژی های نو در ساتبا انجام میشود اما در شرکت توانیر آن چه که در ارتباط با انرژی های نو بررسی می شود، ظرفیتی تقریبا 850 مگاوات، ظرفیت نصب شده ای است که در انرژی های تجدید پذیر در کشور تقریبا با یک وزن مساوی بین بادی و خورشیدی در کشور وجود دارد.
در ادامه مهندس نیکبخت گفت:
با توجه به افزایش نرخ ارز و هزینه سرمایه گذاری که به ویژه در خورشیدی که در انجمن صنفی نیروگاه ها بحث شده است، به طور کلی در مقیاس کوچک نرخ بازگشت این نوع سرمایه گذاری ها در چند سال است؟
دکتر ذبیح زاده در پاسخ گفت:
در طرح برق امید برای مشترکین پر مصرف یک بازه 6 ماهه مهلت داده شده است تا در جرگه کم مصرف ها یا خوش مصرف ها حضور پیدا کنند. یکی از راهکار ها، ساخت نیروگاه های کوچک خورشیدی است که به روش هایی تسهیلات داده می شود به آنها تا دریافتی آنها از شبکه کم شود. ما در زمینه انرژی های نو همکار ساتبا هستیم و کمک می کنیم.
دبیر ششمین همایش ساخت داخل در ادامه این سوال را مطرح کرد:
در حوزه دی جی ها و تولید پراکنده، آخرین وضعیت بازگشت سرمایه به چه صورت است؟
دکتر ذبیح زاده در پاسخ گفت:
در دی جی ها بر اساس فرمول تعدیلی که وجود دارد نرخی است که جذابیتش را همچنان حفظ کرده است و توسعه زیادی داریم. ما از ابتدای سال تا پایان آذر، حدود 220 مگاوات ظرفیت دی جی اضافه کرده ایم که نسبت به سال گذشته بیش از 30 درصد افزایش وجود داشته است.براورد ما برای برگشت سرمایه 3.5 سال است که به نظر مطلوب است.
مهندس نیکبخت سوال بعدی را اینگونه مطرح کرد:
شما با تعمیر و نگهداری این خواستگاه ها چه می کنید؟ با توجه به مشکلات و هزینه هایی که بحث تعمیرات و نگهداری داریم برنامه های شما برای این مورد چیست؟
دکتر ذبیح زاده در پاسخ گفت:
صنعت برق تمام تلاشش را برای همه انواع نیروگاه ها در کشور انجام میدهد که همه را به نوعی پیش ببرند و بتوانند تولید خود را به خوبی پیش ببرند. در نگهداری و تعمیرات این نیروگاه ها اکثرا فناوری موتور های شان احتراق داخلی هستند و بیشتر فناوری های وارداتی هستند و اینها به خصوص در شرایط تحریمی وارد فضای قطعه سازی و تامین قطعات یدکی در داخل شده اند. اگر یک مدل بلوغی راترسیم کنیم برای این نیروگاه ها ما از آن مرحله که فقط وارد کننده باشیم عبور کرده ایم و پیشرفت های خوبی داشته ایم.
مهندس نیکبخت گفت:
آیا اقدامی برای شناسایی قطعات و تکنولوژی هایی که مورد نیاز است انجام شده است؟ یکی از اهدافی که در این همایش داریم بحث Pitch و Reverse Pitch است. اگر دفتر شما یا مجموعه های دیگر نیاز های این 240 خواستگاه را شناسایی کرده اند، ما می توانیم این نیاز ها را به شرکت ها دانش بنیان معرفی کنیم، آیا این اتفاق افتاده است یا خیر؟
دکتر ذبیح زاده در پاسخ به این سوال گفت:
در این صنعت اتفاقی افتاده است که از یک جنبه خوب است و از جنبه ای ضعف است و آن تنوع برند است که انواع برند ها را داریم .جنبه خوب این است که رقابت خوبی است که شما می توانید بر اساس مدل مالی که دارید به سراغ برندی بروید که بهترین تناسب را با سرمایه شما داشته باشد اما ضعف در O&M است و در برند های مختلف قطعات با هم سازگار نیستند و این در داخل یک مانع شده است. برای این که این قطعات تجاری سازی شود باید یک بازار قابل پیش بینی داشته باشیم و بتوانیم یک مدل مالی برای آن ترسیم کنیم اما تنوع برندی باعث شده است که این موضع به راحتی پیش نرود.
مهندس نیکبخت در ادامه گفت:
نیازی که بیشتر مطرح شد در این جلسه کار روی سیستم های کنترلی است که جا دارد شرکت های داخلی روی آنها وقت بگذارند. درباره بحث chp ها فرمودین که قابلیت های خوبی داریم به لجاظ آماری از این 240 نیروگاه ها چه تعدادی در حال تولید است؟
دکتر ذبیح زاده در پاسخ گفت:
موضوع سیستم کنترل موضوعی لب دانشی است و اگر کسی سراغ آن برود حتما این خلاقیت جواب خواهد داد و خوب خواهد بود. موضوع روغن و شمع بخش مهمی از هزینه های نگهداری این مولد ها را دارند که بازارش همین الان وجود دارد و موضوع به روزی است و مشتری نیازش به روز است و جای کار بیشتری وجود دارد و کیفیت باید بیشتر شود در این حوزه. بحثی که ما در نیروگاه ها با آن مواجه هستیم بحث فیلتر ها است که جزو مواردی است که پر مصرف است، هم فیلتر گاز هم روغن و هوا هر سه الان خوب ساخته میشوند و این هم جزو اقلام پرمصرف هستند. در ارتباط با chp الان ما حدود 60 مگاوات از حرارتش استفاده میکنیم و بر اساس استفاده ای که انجام میشود یهره وری مختلفی دارد و 500 مگاوات هم مجوز از ما گرفته شده است. البته بسیاری از نیروگاه هایی که از حرارتش استفاده نمیشود هم این قابلیت را دارند.
دبیر همایش ساخت داخل و مدیرعامل شرکت تابا در ادامه گفت:
با توجه به تنوعی که در برند های موتور های گازی وجود دارد، اگر شرکت هایی علاقه مند باشند تا بیایند و قرارداد های بلند مدتی را برای بحث نگهداری و تعمیرات در نظر بگیرند تا هم دغدغه ای را از تولید کنندگان برق رفع کنند و هم ایجاد تنوع کنند، آیا از طرف حاکمیت به این نوع ساز و کار ها که میتواند یک تولید پایدار و مطمئن را دنبال کند حمایت انجام میشود؟
دکتر ذبیح زاده در پاسخ گفت:
تولید پراکنده از جنبه حرارتی کاملا توسط بخش خصوصی انجام می گیرد و تمام موارد مربوط به سرمایه گذاری و احداث و نگهداری توسط بخش خصوصی انجام می شود و مجموعه حاکمیتی چه در دوره احداث و پس از احداث و در قسمت راه اندازی وضعیت مشخص خود را دارند.
مهندس نیکبخت گفت:
به جز موتور های گازی، آیا بحث تولید برق موتور های دیزلی هم جزو موضوعات تولید پراکنده محسوب میشود؟
دکتر ذبیح زاده در پاسخ گفت:
بله، در نقاطی که شبکه گاز نیست و برق رسانی از طریق شبکه هم امکان پذیر نیست، در این نقاط چه در سرزمین اصلی و در داخل جزایر این دستور کار را داریم هم از طریق خرید تضمینی و هم خرید مولد میتوانیم حمایت کنیم از این تولید.
در نهایت هم دکتر ذبیح زاده در انتهای مصاحبه گفت:
ممنونم از شما و تشکر از این که این موضوع بسیار مهم را مطرح کردید. اتکای به تولید داخل در این حوزه بسیار حائز اهمیت است به این دلیل که فواید و مزایای زیادی دارد این نوع نیرگاه ها از جنبه راندمان و از جنبه حفظ سرمایه های میان نسلی، از جنبه آلودگی محیط زیست و این نکته مهم که این فناوری ها سخت ترین کارشان تولید برق است، یعنی اگر این مهم بدست آید، در کاربرد های ریلی، کشتی سازی و ... باعث موفقیت خواهد شد.جهت کسب اطلاعات بیشتر به سایت همایش ساخت داخل مراجعه نمایید.